Mèo bị tăng động: Nguyên nhân và cách giúp mèo bình tĩnh hơn

Bạn có lo lắng khi chứng kiến mèo nhà mình chạy nhảy không ngừng, leo trèo khắp nơi, hay thậm chí gây ra những "sự cố" bất ngờ trong nhà? Những hành vi này khiến nhiều người nghĩ rằng mèo của mình đang bị tăng động. Tuy nhiên, đây có thể là biểu hiện tự nhiên của bản năng hoặc nhu cầu vận động chưa được đáp ứng đầy đủ. 

Vậy làm thế nào để phân biệt giữa sự hiếu động bình thường và hành vi mèo bị tăng động? Làm sao để giúp mèo giảm bớt sự tăng động mà vẫn khỏe mạnh, vui vẻ? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện và những giải pháp để đồng hành cùng thú cưng của mình.

1. Lý do khiến mèo bị tăng động

Hiện tượng mèo bị tăng động xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm các yếu tố sinh lý, tâm lý và môi trường. 

1.1 Năng lượng dư thừa

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mèo đột nhiên tăng động là do không được giải phóng đủ năng lượng trong ngày. Mèo nhà, đặc biệt là những chú mèo sống trong không gian nhỏ hoặc ít được vận động, thường tích tụ năng lượng và thể hiện qua những hành vi chạy nhảy không kiểm soát. Thiếu đồ chơi hoặc không được tương tác với chủ cũng là nguyên nhân khiến chúng dễ rơi vào trạng thái hiếu động thái quá.

1.2 Tâm lý căng thẳng hoặc lo âu

Mèo rất nhạy cảm với những sự thay đổi trong môi trường sống. Những tình huống như chuyển nhà, có người lạ, hoặc sự xuất hiện của một thú cưng mới đều có thể gây ra cảm giác lo âu. Điều này thường khiến mèo biểu hiện các hành vi bất thường, bao gồm cả việc tăng động hoặc cắn phá đồ đạc.

Căng thẳng khiến mèo dễ bị tăng động, cắn phá đồ đạc 

1.3 Thời kỳ sinh sản hoặc thay đổi nội tiết tố

Trong giai đoạn động dục, mèo thường bị tăng động do ảnh hưởng của các thay đổi nội tiết tố. Đây là hiện tượng tự nhiên nhưng có thể khiến mèo trở nên khó kiểm soát. Đặc biệt, những chú mèo chưa được triệt sản dễ có xu hướng tăng động hơn trong thời gian này.

1.4 Bệnh lý tiềm ẩn

Một số vấn đề sức khỏe có thể là nguyên nhân khiến mèo trở nên tăng động, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu, dị ứng thực phẩm, hoặc bệnh cường giáp. Các bệnh lý này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn làm thay đổi hành vi của mèo, khiến chúng trở nên kích động bất thường.

1.5 Di truyền hoặc đặc điểm giống mèo

Các giống mèo như Bengal, Abyssinian hoặc Siamese vốn có xu hướng năng động và hoạt bát hơn, dễ khiến chủ nhân nhầm lẫn chúng bị tăng động. Đây là đặc điểm di truyền và không phải là vấn đề sức khỏe.

2. Dấu hiệu nhận biết mèo bị tăng động

Nhận biết mèo bị tăng động không chỉ dựa vào một vài hành vi đơn lẻ mà cần quan sát kỹ các biểu hiện thường xuyên của chúng. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến nhất mà chủ nuôi có thể nhận thấy:

2.1 Chạy nhảy không kiểm soát

Mèo bị tăng động thường thể hiện qua những hành vi chạy nhảy liên tục. Chúng có thể lao nhanh quanh nhà, leo trèo lên đồ đạc, thậm chí đâm vào các khu vực không phù hợp như tủ, kệ cao hay rèm cửa. Những hành vi này thường đi kèm với tiếng gầm gừ, hoặc tiếng kêu lớn bất thường, đặc biệt khi chúng cảm thấy hưng phấn.

Mèo bị tăng động có dấu hiệu chạy nhảy và quấy phá mất kiểm soát 

2.2 Hay cắn hoặc cào

Mèo bị tăng động hay cắn hoặc cào, không chỉ khi chúng chơi đùa mà còn trong các tình huống khác. Đây có thể là cách để chúng giải tỏa năng lượng dư thừa hoặc phản ứng lại khi bị kích thích. Điều này thường xảy ra khi mèo không được vận động đủ hoặc cảm thấy bị căng thẳng. Một số con mèo thậm chí có thể tấn công tay hoặc chân của chủ một cách bất ngờ.

>> Xem thêm: Mèo bị trầm cảm: Nguyên nhân và giải pháp lấy lại niềm vui

2.3 Hoạt động nhiều vào ban đêm

Mèo bị tăng động thường có xu hướng hoạt động mạnh hơn vào ban đêm. Chúng chạy nhảy khắp nhà, phát ra tiếng ồn và làm phiền giấc ngủ của chủ. Hiện tượng này có thể liên quan đến sự rối loạn nhịp sinh học, đặc biệt là ở bé ít được vận động vào ban ngày. Đôi khi, đây cũng là phản ứng với các kích thích bên ngoài như tiếng động hoặc ánh sáng.

2.4 Thay đổi thói quen vệ sinh

Một số mèo có biểu hiện tăng động ngay sau khi đi vệ sinh. Chúng có thể chạy vọt ra khỏi khay cát với tốc độ cao hoặc thực hiện các hành vi kỳ lạ như lăn lộn, liếm láp cơ thể quá mức. Điều này có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng đường tiết niệu, kích ứng hậu môn, hoặc dị ứng. Ngoài ra, nếu không thoải mái khi sử dụng khay vệ sinh, mèo cũng có thể có những phản ứng thái quá.

>> Xem thêm: Mèo bị viêm đường tiết niệu: Cách chẩn đoán và điều trị

Mèo tăng động có dấu hiệu chạy nhảy, lăn lộn và liếm láp cơ thể một cách bất thường 

2.5 Tăng mức độ hoạt động trong ngày

Ngoài những hành vi trên, mèo bị tăng động thường nghịch ngợm quá mức với các đồ vật trong nhà như rèm cửa, chậu cây, hoặc bất kỳ vật dụng nhỏ nào mà chúng tìm thấy. Một số con mèo còn có biểu hiện không thể ngồi yên, luôn di chuyển hoặc tìm kiếm điều gì đó để làm.

3. Cách giúp mèo bị tăng động trở nên bình tĩnh hơn

Tuy mèo thường nổi tiếng là loài vật hiếu động, thích chạy nhảy, nhưng trong những trường hợp bạn nhận thấy mèo tăng động bất thường cần phải có phương pháp để trấn an chúng. Dưới đây là một số bí quyết giúp mèo giữ bình tĩnh chủ nuôi có thể áp dụng:

3.1 Dành thời gian chơi cùng thú cưng

Cũng giống như chó, mèo cần hoạt động thể chất để tiêu hao bớt năng lượng tích tụ. Nếu không có cơ hội giải phóng năng lượng đúng cách, mèo sẽ tìm cách phá phách, lục lọi hoặc thậm chí gây hư hỏng đồ đạc trong nhà. Theo các chuyên gia, cung cấp thời gian chơi thích hợp không chỉ giúp giảm hành vi tăng động mà còn tăng cường mối quan hệ giữa bạn và mèo.

Hãy sử dụng các loại đồ chơi phù hợp như cat tree, cần câu mèo hoặc bóng len để kích thích mèo vận động. Đặc biệt, những món đồ chơi kết hợp thức ăn có thể khơi dậy bản năng săn mồi tự nhiên của mèo, giúp chúng vừa chơi vừa khám phá.

Lưu ý: Thời gian chơi chỉ cần kéo dài từ 5-10 phút mỗi lần. Chơi quá lâu có thể khiến một số chú mèo trở nên kích động hoặc hung hăng hơn.

	Cat tree HELIPET B6
	Cat tree HELIPET B35

Chủ nuôi dành nhiều thời gian cùng mèo chơi đùa để chúng giải tỏa năng lượng dư thừa 

3.2 Tạo môi trường sống hài hòa

Mèo nhà có nguồn gốc từ những thợ săn đơn độc, do đó chúng có xu hướng dễ bị căng thẳng khi sống trong môi trường đông đúc hoặc có sự xuất hiện của nhiều vật nuôi khác. Dấu hiệu như tiểu tiện, đại tiện ngoài khay vệ sinh thường là cách mèo thể hiện sự bất mãn hoặc căng thẳng.

Khi số lượng mèo trong nhà tăng lên, tính cách của chúng cũng có thể thay đổi, gây ra xung đột. Để đảm bảo sự hòa hợp giữa các loại thú nuôi hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia hành vi động vật hoặc bác sĩ thú y để tìm ra giải pháp phù hợp.

Trong một số trường hợp, việc thêm một chú mèo mới vào gia đình có thể cải thiện sự tương tác giữa các mèo. Tuy nhiên, hãy cân nhắc kỹ và theo dõi phản ứng của các chú mèo hiện có để tránh gây thêm áp lực.

3.3 Kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là chứng cường giáp

Không phải hành vi tăng động nào của mèo cũng xuất phát từ sự nghịch ngợm hoặc thừa năng lượng. Ở những chú mèo lớn tuổi, tình trạng cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức) là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến chúng trở nên hiếu động bất thường.

Nếu mèo của bạn có biểu hiện ăn nhiều nhưng giảm cân, ngủ ít, hoặc hoạt động quá mức, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y để kiểm tra. Điều trị kịp thời sẽ có thể giảm thiểu những hành vi tăng động ở mèo.

3.4 Tạo cho mèo môi trường ngoài trời an toàn

Mèo cần một không gian thích hợp để giải tỏa năng lượng dư thừa. Nếu không có môi trường giải trí an toàn, chúng thường tự tìm cách tiêu hao năng lượng bằng những hành động có thể gây nguy hiểm. 

Để giúp mèo vừa được vận động, vừa đảm bảo an toàn bạn có thể sử dụng dây dắt để cùng mèo đi dạo ngoài trời. Đây là cách tuyệt vời để mèo vận động và trải nghiệm môi trường xung quanh một cách có kiểm soát. Bạn có thể mua dây dắt mèo Petkit để đảm bảo an toàn và tiện lợi. Sản phẩm được làm từ chất liệu nhựa ABS bền bỉ, tay cầm có lớp cao su BioClean Act kháng khuẩn và chống trơn trượt, mang lại cảm giác thoải mái cho người sử dụng, đặc biệt là những người dễ đổ mồ hôi tay.

Dây dắt mèo PETKIT rất phù hợp cho những bé mèo bị tăng động

Ngoài ra, việc thiết kế một chiếc chuồng ngoài trời hoặc khu vực rào chắn riêng cũng là một ý tưởng hay, giúp mèo tận hưởng không gian thiên nhiên mà không lo gặp phải mối nguy hiểm từ các loài động vật khác.

3.5 Hiểu và chấp nhận hành vi của mèo

Hành vi dư thừa năng lượng ở mèo, đặc biệt là những chú mèo nhỏ tuổi, thường bắt nguồn từ bản năng tự nhiên của chúng. Theo các chuyên gia, điều quan trọng nhất là bạn cần xác định rõ liệu hành vi đó có gây nguy hiểm hay không, thay vì cố gắng ngăn cản tất cả các hoạt động của mèo.

Nếu mèo chỉ chạy nhảy trong một khoảng thời gian ngắn, đó hoàn toàn là điều bình thường. Thậm chí, những khoảnh khắc hoạt động mạnh mẽ như vậy giúp mèo rèn luyện thể chất và phát triển kỹ năng săn mồi – một phần thiết yếu trong bản năng sinh tồn.

Tuy nhiên, nếu mèo thực hiện các hành động nguy hiểm, chẳng hạn như nhảy từ độ cao hoặc chơi đùa trong những khu vực không an toàn như bếp, bạn nên chuyển hướng sự chú ý của chúng. Sử dụng các món đồ chơi như quả bóng, cần câu mèo hoặc một hộp các tông rỗng sẽ giúp mèo bận rộn và hạn chế những hành vi không mong muốn.

Chủ nuôi cần chấp nhận hành vi bất thường của mèo và cùng chúng vượt qua giai đoạn này

4. Câu hỏi về vấn đề mèo bị tăng động?

4.1 Vì sao mèo bị tăng động sau khi đi vệ sinh?

Mèo chạy ra khỏi hộp vệ sinh là một hiện tượng thường khiến nhiều chủ nuôi phải thắc mắc và có nhiều giả thuyết khác nhau để giải thích. Một số người tin rằng, hành vi này là một di sản còn sót lại từ bản năng tự nhiên của mèo trong quá trình tiến hóa, khi chúng cần tránh được sự chú ý của các kẻ săn mồi bằng cách không để lại mùi hương. Dù là một kẻ săn mồi, mèo vẫn là con mồi của nhiều động vật lớn hơn, theo lời bác sĩ thú y. 

Bên cạnh đó, mèo có thể chạy ra khỏi hộp vệ sinh vì cảm thấy khó chịu do các vấn đề sức khỏe như dị ứng thực phẩm, nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận, viêm trực tràng, đại tràng hoặc các vấn đề về tuyến hậu môn. Mèo cũng có thể chạy để giải phóng năng lượng dư thừa, hoặc tự làm sạch cơ thể, loại bỏ bụi bẩn hoặc cát bám trên lông. Một số khác tin rằng đây là dấu hiệu thể hiện niềm vui, sự thoải mái sau khi đi vệ sinh.

>> Xem thêm: Mèo bị sỏi thận do đâu, có nguy hiểm không?

Mèo tăng động sau khi đi vệ sinh do bản năng tự nhiên hoặc vấn đề về sức khỏe 

4.2 Vì sao mèo hay chạy loạn vào ban đêm?

Hành vi này khiến nhiều người cho rằng mèo bị khùng, tuy nhiên đây được gọi là “zoomies”, tức là thời điểm mèo đột nhiên bùng nổ năng lượng, chạy nhảy không kiểm soát khắp nhà. Đây là hiện tượng xuất phát từ bản năng hoang dã của mèo, khi chúng hoạt động mạnh vào ban đêm để săn mồi, tìm thức ăn, leo trèo và khám phá. 

Nếu không được vận động đầy đủ ban ngày, mèo sẽ tự tìm cách giải phóng năng lượng dư thừa bằng cách chạy khắp nhà vào ban đêm. Thêm vào đó, các yếu tố như thay đổi môi trường sống, lịch trình sinh hoạt không ổn định hoặc rối loạn nhịp sinh học cũng khiến mèo hoạt động mạnh vào buổi khuya. 

Hiện tượng mèo bị tăng động có thể là dấu hiệu của sự dư thừa năng lượng, căng thẳng tâm lý, hoặc thậm chí là một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Nhận biết sớm và tìm ra cách xử lý phù hợp sẽ giúp mèo trở nên bình tĩnh hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống cho cả mèo và chủ nhân. Chủ nuôi cũng đừng quên tìm sự tư vấn của các bác sĩ thú y có chuyên môn về tâm lý của mèo để được hỗ trợ và đưa ra các biện pháp chăm sóc phù hợp. 

>> Xem thêm: Lông mèo bị xơ: Nguyên nhân và cách chăm sóc giúp lông mượt hơn

>> Xem thêm: Mèo 6 tháng bao nhiêu kg? Chuẩn cân nặng dành cho mèo con